Geloof te Midden van de Ruïnes: De Veerkrachtige Geest van Maaloula

Op een koude ochtend galmden kerkklokken over de rotsachtige heuvels van Maaloula, een historisch stadje in Syrië waar het leven aan een zijden draadje lijkt te hangen. Ondanks zijn oude wortels en diepe culturele betekenis staat de stad nu symbool voor veerkracht en geloof.

Maaloula is een van de weinige plekken ter wereld waar het Aramees, de taal die Jezus sprak, nog steeds wordt gesproken. Dit taalkundige erfgoed, samen met twee van de oudste kloosters van Syrië, maakt Maaloula tot een symbool van blijvend geloof. Toch voelt de toekomst onzeker na de woelige jaren in Syrië.

In de binnenplaats van de Sint-Joriskerk, waar een handvol gelovigen bijeenkwam voor de goddelijke liturgie, werden verhalen van tegenspoed en hoop gedeeld. Meldingen van plundering en intimidatie hebben velen kwetsbaar achtergelaten.

Pater Jalal Ghazal vertelde hoe hij op een ochtend in januari rode vloeistof buiten zijn woning zag stromen. Bang voor het ergste ontdekte hij dat vandalen de woonvertrekken van de geestelijkheid hadden vernield en wijnflessen vanaf een balkon hadden gegooid.

Tijdens het langdurige conflict in Syrië voelden veel christenen zich ten onrechte beschuldigd van steun aan de voormalige regering. In Maaloula, een overwegend christelijk stadje ten noordoosten van Damascus, stuurden bewoners onlangs een dringende oproep naar de nieuwe leiding onder Ahmad al-Sharaa, die heeft beloofd religieuze en etnische minderheden te beschermen.

“We willen de veilige terugkeer van de christenen van Maaloula,” verklaarde de brief. “Onze cultuur, erfgoed en heiligdommen moeten onaangetast blijven.”

Ondanks deze oproepen is er weinig veranderd. De littekens van de oorlog zijn diep in de stad gegrift. In 2013 namen extremistische groepen de stad kortstondig over, wat leidde tot de vlucht van de meeste van de 3.300 inwoners en de ontvoering van 12 nonnen. Hoewel de nonnen uiteindelijk werden vrijgelaten, blijven de herinneringen levendig.

Na de val van de vorige regering zijn enkele voormalige bewoners, die werden beschuldigd van steun aan oppositiegroepen, teruggekeerd en zouden zij uit wraak plunderingen en vernielingen hebben uitgevoerd. Er zijn geen arrestaties verricht.

“We leefden in harmonie met onze moslimburen,” zei een plaatselijke priester. “Deze daden weerspiegelen niet onze gedeelde geschiedenis.”

Te midden van de onzekerheid wordt de afwezigheid van veiligheid diep gevoeld. Het politiebureau van Maaloula werd geplunderd in de chaos na de machtswisseling, waardoor de stad kwetsbaar achterbleef.

Sameera Thabet, een inwoner die tijdens het conflict naar Damascus vluchtte, beschreef de angst om terug te keren. “We dachten dat de nachtmerrie nooit zou eindigen,” zei ze. Maar toen ze hoorde over de plunderingen, kwam ze terug, vastbesloten om te beschermen wat er nog over was.

De oorlog heeft zijn sporen achtergelaten op religieuze symbolen. Schilderijen van Jezus en mozaïeken van christelijke heiligen dragen de littekens van geweld. Maar de hoop blijft. De inwoners en geestelijken van Maaloula blijven pleiten voor sterkere veiligheid en een inzet voor het behoud van hun erfgoed.

Tijdens de recente kerstperiode keerde de veiligheidstroepen kort terug om degenen die vierden te beschermen. “Ze bleven maar een paar dagen,” zei pater Ghazal. “Maar onze stemmen zijn gehoord.”

Op een heuvel met uitzicht over de stad stond pater Fadi Bargeel van de Kerk van de Heiligen Sergius en Bacchus tussen de ruïnes en stak een kaars aan in stille gebed. De plek, ooit een levendige gebedsruimte, werd tijdens het conflict een militaire basis. Toch blijft pater Bargeel gericht op de toekomst.

“We moeten onze taal levend houden,” zei hij. “Aramees is onze ziel. Vroeger was het onze eerste taal, gesproken thuis voordat we Arabisch leerden.”

Hoewel de stad stil is, gaat het leven door. Een kerstboom staat nog steeds op het plein. Kinderen voeden zwerfdieren bij de bakkerij. Voor Thabet is het geloof onwankelbaar. “God heeft ons hier met een reden geplaatst,” zei ze. “Ik geloof dat onze toekomst beter zal zijn.”

In het hart van Maaloula, waar het geloof de zwaarste stormen heeft doorstaan, blijft de hoop onwankelbaar. Het is dit standvastige geloof dat blijft inspireren voor degenen die dit oude stadje hun thuis noemen.