De Islamitische Leer: Een Diepgaande Analyse

Het begrijpen van de islamitische leer biedt waardevolle inzichten in hedendaagse wereldgebeurtenissen en geopolitieke ontwikkelingen. Zonder deze kennis lijken veel zaken onlogisch en onbegrijpelijk. Om dit te illustreren, nemen we een korte anekdote:

In het Midden-Oosten ontmoeten een schorpioen en een kameel elkaar aan de oever van een brede rivier. De schorpioen vraagt de kameel hem op zijn rug naar de overkant te brengen. De kameel weigert in eerste instantie uit angst gestoken te worden. De schorpioen stelt hem gerust: “Denk logisch na. Als ik jou steek, verdrink jij en ga ik ook ten onder.” Overtuigd door dit redenering, stemt de kameel in. Maar halverwege de oversteek steekt de schorpioen alsnog. “Waarom?” roept de kameel. Waarop de schorpioen antwoordt: “Wat is er in het Midden-Oosten logisch?”

De Prediking van Mohammed

Na een blik op het leven van Mohammed, is het essentieel om zijn boodschap te onderzoeken. Zijn leer was sterk gericht op het goddelijke oordeel en het hiernamaals, met een paradijs dat in de Koran wordt beschreven als een plaats van zinnelijk genot. De islam benadrukt Allah als de enige ware God en presenteert een uitgebreide wetgeving.

Hoewel islamitische wetten beïnvloed zijn door de tien geboden, bevatten ze ook elementen uit de stamwetten van pre-islamitische Arabieren. Soera 17 van de Koran beschrijft vijftien fundamentele regels die betrekking hebben op sociale verhoudingen, respect en familiebanden. Daarnaast zijn er vijf centrale religieuze plichten, ook wel de vijf zuilen genoemd:

1. De geloofsbelijdenis: Het uitspreken van het credo “Er is geen god dan Allah en Mohammed is zijn profeet.”
2. Het gebed: Rituele gebeden op vaste tijden met specifieke voorschriften en reinigingen.
3. Het vasten: Vooral tijdens de maand Ramadan.
4. Liefdadigheid: Een verplichte afdracht van vermogen ter ondersteuning van minderbedeelden.
5. De bedevaart naar Mekka: Een religieuze reis die iedere moslim, indien mogelijk, minimaal eenmaal in zijn leven dient te maken.

Sommige stromingen beschouwen de jihad, ofwel de heilige strijd, als een zesde zuil.

De Ontstaansgeschiedenis van de Koran

De Koran wordt door moslims beschouwd als het woord van Allah. Tot de dood van Mohammed in 632 was deze tekst slechts gedeeltelijk opgeschreven, terwijl veel verzen mondeling werden overgeleverd. De eerste kalief, Abu Bakr, liet de verspreide teksten verzamelen. Later, onder kalief Oethman, werd een definitieve versie samengesteld, waarbij teksten die als niet-authentiek werden beschouwd, werden verwijderd.

De Koran is niet chronologisch geordend, maar op basis van de lengte van de soera’s (hoofdstukken), waarbij de langere vooraan staan.

De Betekenis van de Koran

Het woord “Koran” komt van het Arabische “karaa,” wat “lezen” of “reciteren” betekent. Binnen de islam is het uitspreken van de Koranische teksten van groot belang, zelfs als men de inhoud niet begrijpt. Sommige moslims memoriseren de volledige Koran zonder Arabisch te spreken, puur vanwege de spirituele waarde van de recitatie. Dit concept van heilige klanken heeft raakvlakken met bepaalde mystieke en esoterische praktijken.

De Koran als Openbaring

Moslims beschouwen de Koran als een goddelijke openbaring, overgebracht door de engel Gabriël. Dit roept parallellen op met christelijke geschriften die waarschuwen voor valse openbaringen, zoals in Galaten 1:8:

“Maar zelfs als wij, of een engel uit de hemel, u een evangelie zouden verkondigen anders dan wat wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt.”

Daarnaast stelt 2 Korinthe 11:14:

“En geen wonder, want de satan zelf doet zich voor als een engel van het licht.”

De Koran en de Bijbel

Moslims beschouwen de Koran als een voortzetting van eerdere openbaringen, waaronder de Thora en het Evangelie. Echter, delen van de Bijbel die in strijd zijn met de Koran worden gezien als vervalsingen. Dit vormt een uitdaging in interreligieuze dialogen, omdat afwijkende Bijbelse teksten vooraf worden afgewezen.

De Koran als Laatste Openbaring

Volgens de islam is de Koran de ultieme en definitieve openbaring, waarmee de keten van goddelijke boodschappen sinds Adam wordt afgesloten. Dit staat haaks op Openbaring 22:18, waarin Jezus waarschuwt tegen toevoegingen aan Gods woord:

“Als iemand aan deze dingen toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen, die in dit boek beschreven zijn.”

De Bronnen van de Koran

De Koran bevat invloeden uit verschillende bronnen:

1. Arabische stamreligies: Lokale heidense gebruiken en overtuigingen.
2. Jodendom: Niet alleen het Oude Testament, maar ook rabbijnse interpretaties en tradities.
3. Christelijke sekten: Zowel orthodoxe als apocriefe geschriften.
4. Mohammeds mystieke ervaringen: Verschijnselen die doen denken aan spirituele trance en animistische rituelen.
5. Mohammeds persoonlijke ambities: Zijn verlangen naar invloed en erkenning.

De Hadith

De Koran is relatief beknopt, waardoor aanvullende uitleg noodzakelijk was. In de 8e eeuw ontstonden verzamelingen overleveringen die de Koran verduidelijkten en uitspraken van Mohammed bevatten. Deze worden de Hadith genoemd en vormen de tweede belangrijkste tekst in de islam.

Soennieten en Sjiieten

De islam kent verschillende stromingen, waarvan de twee grootste de soennieten en sjiieten zijn. Ongeveer 90% van de moslims behoort tot de soennitische tak. De verschillen tussen beide groepen liggen onder meer in de erkenning van bepaalde Hadith-collecties en de opvolgingskwestie na Mohammeds dood.

Na Mohammeds overlijden werd zijn schoonvader, Abu Bakr, de eerste kalief. Sjiieten daarentegen beschouwen Ali, Mohammeds schoonzoon, als de rechtmatige opvolger. Dit conflict leidde tot een blijvende splitsing binnen de islam.

Bidden voor anderen en delen van geloof

Naast het gebed voor onze naasten kunnen we ook anderen opzoeken om ons geloof met hen te delen. Een vriend van mij heeft dit actief gedaan in Lausanne, waar hij doelgericht wijken bezocht waar veel migranten wonen, waaronder Pakistanen. Samen met een ander trok hij langs de deuren en vertelde: “Wij geloven in een God die de vreemdeling liefheeft, en we willen dat met jullie delen.” Vaak gingen de deuren open, omdat zo’n boodschap onbekend was. Dit weerspiegelt de oproep uit Filippenzen 4:6-7: “Wees nergens bezorgd over, maar laat in alles uw wensen door gebed en smeking met dankzegging bekend worden bij God. En de vrede van God, die alle verstand te boven gaat, zal uw hart en gedachten bewaren in Christus Jezus.”

De relatie tussen God en gelovigen in islam en christendom

In de islam is aanbidding het centrale aspect, maar er is geen vader-kind relatie tussen Allah en de gelovige – het blijft een meester-dienaar verhouding. Soera 19:94 laat een ander beeld zien dan Johannes 1:12, waar staat: “Maar allen die Hem aangenomen hebben, hun gaf Hij het recht kinderen van God te worden.” In de islam wordt Allah beschouwd als verheven en ontoegankelijk, zelfs in het paradijs is er geen ontmoeting met Hem. Dit contrasteert met de christelijke hoop op eeuwige gemeenschap met God.

Belangrijk om op te merken is dat dit niet gaat over soefi-mystiek, waarin sommigen beweren spirituele ervaringen van Allah te hebben. De mainstream islam kent echter geen directe relatie met God, terwijl de Bijbel zegt in 1 Johannes 1:3: “Wat wij gezien en gehoord hebben, verkondigen wij ook aan u, opdat u gemeenschap hebt met ons. En onze gemeenschap is met de Vader en met Zijn Zoon Jezus Christus.”

In het christelijk geloof is liefde een kernaspect van Gods wezen, zoals beschreven in 1 Johannes 4:8-10: “God is liefde. Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard: dat Hij Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, zodat wij door Hem zouden leven.” In de islam wordt Allah wel Barmhartig en Genadevol genoemd, maar deze termen verwijzen eerder naar mededogen dan naar een liefdevolle relatie zoals in het christendom.

Jezus in de islam: verschillen en overeenkomsten

De Koran behandelt Jezus op diverse manieren, waaronder Zijn maagdelijke geboorte (Soera 19:16-36). Hierin wordt echter gesteld dat Jezus geschapen is uit het niets, zonder pre-existentie. Dit staat haaks op 1 Johannes 4:1-3, waar wordt gewaarschuwd voor valse profeten en benadrukt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is – wat Zijn goddelijke oorsprong onderstreept.

Verder erkent de islam dat Jezus wonderen verrichtte, zoals genezingen en opwekkingen van doden (Soera 5:110). Dit heeft bij sommige moslims geleid tot geloof in Christus, omdat de Koran Jezus deze krachten toeschrijft, terwijl Mohammed geen wonderen verrichtte.

Een cruciaal verschil is de kruisiging: volgens Soera 4:156 is Jezus niet aan het kruis gestorven, maar werd iemand anders in Zijn plaats gekruisigd. Dit komt voort uit het islamitische idee dat God almachtig en overwinnend is, en dat het kruis een teken van zwakte zou zijn. Dit contrasteert met de Bijbel, waar Paulus in 1 Korinthe 1:18 schrijft: “Het woord van het kruis is voor hen die verloren gaan dwaasheid, maar voor ons die gered worden is het de kracht van God.”

De Bijbel en de Koran: verschillende zienswijzen

De islam ziet de Koran als de ultieme openbaring en beschuldigt joden en christenen ervan hun geschriften te hebben vervalst. Dit wordt herhaaldelijk genoemd in Soera 2, 3, 4 en 5. De Bijbel zelf stelt echter dat Gods Woord onveranderlijk is. Jezus zei in Mattheüs 5:18: “Voorwaar, Ik zeg u: totdat de hemel en de aarde voorbijgaan, zal er niet één jota of één tittel van de wet voorbijgaan, totdat alles geschied is.”

Tegenwoordig beschikken we over duizenden oude Bijbelhandschriften, waaronder de Dode Zeerollen en Griekse manuscripten uit de eerste eeuw, die aantonen dat de tekst van de Bijbel door de eeuwen heen consistent is gebleven. Dit bewijst dat de Bijbel niet is aangepast, zoals door sommige islamitische geleerden wordt beweerd.

De Drie-eenheid in de Bijbel

De Bijbel leert dat er één God is (Deuteronomium 6:4), maar dat Hij Zich openbaart als Vader, Zoon en Heilige Geest. Dit komt naar voren in Mattheüs 28:19, waar de doop plaatsvindt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

In het Oude Testament wordt Gods meervoudige natuur al zichtbaar, bijvoorbeeld in Genesis 1:26 en Jesaja 6:8, waar God over Zichzelf in het meervoud spreekt. Daarnaast wordt in Zacharia 2:8-9 duidelijk dat Jahweh een andere Persoon genaamd Jahweh zendt – een indicatie van de Drie-eenheid.

De verschillende rollen binnen de Drie-eenheid worden als volgt beschreven:

• De Vader is de bron van de schepping (1 Korinthe 8:6) en van het verlossingsplan (Efeze 1:4).
• De Zoon heeft de schepping tot stand gebracht (Johannes 1:3) en volbracht de verlossing door Zijn dood en opstanding.
• De Heilige Geest geeft leven en kracht, zoals blijkt uit Hebreeën 9:14 en Psalm 139:7.

Jezus als God in het Nieuwe Testament

Jezus wordt in het Nieuwe Testament expliciet als God aangeduid, bijvoorbeeld in Johannes 1:1-2, Romeinen 9:5, en Hebreeën 1:8. Hij wordt de gezegende God genoemd en Zijn eeuwige bestaan wordt bevestigd in Johannes 8:58, waar Hij zegt: “Voor Abraham was, ben Ik.”

Daarnaast verrichtte Jezus daden die alleen aan God worden toegeschreven, zoals het vergeven van zonden (Markus 2:5-7) en het aannemen van aanbidding (Mattheüs 14:33).

Conclusie: fundamentele verschillen tussen islam en christendom

Hoewel zowel moslims als christenen Jezus erkennen, zijn er onmiskenbare verschillen in hoe Hij wordt gezien. De islam beschouwt Hem als een profeet zonder goddelijke status, terwijl het christendom Hem erkent als de Zoon van God en de Verlosser van de wereld. Daarnaast verschilt de visie op Gods natuur sterk: in de islam is Allah een absolute heerser zonder persoonlijke relatie met mensen, terwijl de Bijbel een God van liefde openbaart, die Zichzelf kenbaar maakt aan de mensheid.

Het is essentieel om deze verschillen te begrijpen, niet om confrontaties te zoeken, maar om met kennis en respect met moslims in gesprek te gaan over geloof.