Waarom Duitsland’s steun aan Mohammed Julani’s regime in Syrië als gevaarlijk blind wordt gezien
Inleiding: 300 miljoen euro – hulp of vergissing?
Toen de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock, begin 2025 aankondigde dat Duitsland een financiële bijdrage van 300 miljoen euro zou leveren aan “de civiele wederopbouw van Noordwest-Syrië”, klonk dat voor velen als een morele daad. Duitsland wil immers bijdragen aan vrede, stabiliteit en hulp voor burgers in oorlogsgebieden.
Maar onder de oppervlakte speelt een verontrustend verhaal dat steeds meer de boventoon gaat voeren naarmate talloze weerzinwekkende beelden van martelingen, massamoorden van etnische zuivering naar boven komen. Steeds meer journalisten, onderzoekers en Syrië-deskundigen slaan alarm: deze regio, gecontroleerd door de jihadistische Hayat Tahrir al-Sham (HTS) onder leiding van Mohammed al-Julani — ‘voormalig’ Al-Qaeda commandant — wordt nu feitelijk gesteund door Europees belastinggeld.
Hoe kan het dat Duitsland miljoenen euro’s stuurt naar een gebied waar terrorisme, etnische zuivering en shariawetgeving de norm zijn geworden?
Wie is Mohammed al-Julani?
Mohammed al-Julani begon zijn opmars in de Syrische burgeroorlog als commandant binnen Jabhat al-Nusra, de Syrische tak van Al-Qaeda. Hoewel hij in 2017 publiekelijk afstand zou hebben genomen van Al-Qaeda en zijn groep hernoemde tot Hayat Tahrir al-Sham (HTS), blijven de ideologie, werkwijze en mensenrechtenschendingen grotendeels intact.
Volgens talloze VN-rapporten, Amnesty International, Human Rights Watch en getuigenissen van vluchtelingen voert HTS een beleid van systematische onderdrukking van minderheden: religieuze groepen als de Druzen, christenen en sjiieten worden onderworpen aan intimidatie, verdwijningen, martelingen of uitwijzing.
In feite wordt Noordwest-Syrië nu bestuurd als een islamitisch kalifaat waar sharia de basis is en elke vorm van oppositie de kop wordt ingedrukt.
Waarom dan toch Duitse steun?
Er zijn verschillende mogelijke verklaringen waarom Duitsland, ondanks deze alarmerende feiten, toch doorgaat met steun, maar niemand zal zich aan de indruk kunnen onttrekken dat de ergste Joden haters ter wereld elkaar altijd weer weten te vinden. Verder kan worden besproken in deze:
1. Humanitaire naïviteit en technocratische tunnelvisie
Veel westerse regeringen kiezen ervoor om “de facto autoriteiten” te ondersteunen zolang dit gebeurt via humanitaire kanalen (zoals NGO’s). Het idee is: het geld gaat naar medische hulp, scholen en drinkwater — niet naar wapens.
Maar in praktijk zijn alle NGO’s en hulpstructuren in Noordwest-Syrië onderworpen aan HTS-controle. Julani’s regime beslist wie mag opereren, waar hulp naartoe gaat en wie toegang krijgt tot middelen. Duitsland onderschat wellicht deze indirecte medeplichtigheid.
2. Politieke afkeer van Assad
Een diepgewortelde reden voor Westerse steun aan Julani’s gebied is de blijvende wens om Bashar al-Assad te ondermijnen. Het Westen — met name Duitsland en de VS — weigert samenwerking met Assad vanwege zijn oorlogsmisdaden. Daardoor is het logisch gevolg dat hulp verschuift naar de oppositiegebieden.
Maar in plaats van seculiere, gematigde oppositie, is die ruimte inmiddels opgevuld door extremistische netwerken als HTS.
3. Gebrek aan actualisering van beleid
Veel beleidsinstrumenten stammen uit de jaren 2012–2016, toen delen van Noordwest-Syrië nog onder controle stonden van relatief gematigde rebellen. De situatie is nu fundamenteel veranderd, maar het Duitse beleid lijkt dat nog niet structureel te hebben herzien.
Het gevolg: oud beleid voedt nieuwe extremistische machten.
4. PR-oorlog en rebranding van Julani
Mohammed al-Julani heeft de afgelopen jaren actief gewerkt aan zijn publieke imago. Hij gaf zelfs westerse journalisten toegang voor interviews waarin hij zich voordeed als “gematigd” en “geïnteresseerd in mensenrechten”.
Voor beleidsmakers die niet diep in de materie zitten, kan zo’n PR-campagne verwarring zaaien. Er wordt dan vergeten dat het regime van Julani nog steeds terroristen executeert, vrouwen onderdrukt, religieuze minderheden verdrijft en kinderen indoctrineert.
5. Geopolitieke invloed en Amerikaanse druk
Er zijn aanwijzingen dat ook de Verenigde Staten impliciet invloed uitoefenen om steun aan HTS-regio’s niet volledig te blokkeren, zolang het hun regionale belangen dient (zoals het tegenwerken van Iraanse invloed). Duitsland beweegt hierin mee als trouwe NAVO-bondgenoot.
De gevolgen: Europese medeplichtigheid aan zuivering en onderdrukking
Als dit beleid voortduurt, dreigt Duitsland — en bij uitbreiding Europa — ongewild mee te betalen aan:
- Het verdrijven van etnische en religieuze minderheden
- Het versterken van een jihadistisch regime
- Het legitimeren van sharia-autoriteit over burgerrechten
- Het blokkeren van duurzame vrede in Syrië
Daarnaast ondermijnt dit de geloofwaardigheid van het Westen als het gaat om mensenrechten, vrouwenrechten en democratische waarden.
Conclusie: Oproep tot herziening en transparantie
Het Duitse beleid inzake steun aan Noordwest-Syrië vraagt om een diepgravende herziening. Transparantie over geldstromen, herdefiniëring van wie als ‘civiele partner’ geldt, en harde rode lijnen tegen extremisme zijn noodzakelijk.
De minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock, staat bekend als een idealistische voorvechter van mensenrechten. Maar in dit dossier lijkt zij zich — of uit strategische overwegingen of door misinformatie — medeplichtig te maken aan een van de stilste etnische zuiveringen van onze tijd.
De vraag is: Wanneer stopt de goedbedoelde steun aan de verkeerde kant van de geschiedenis?
📚 Bronnen (voor een publieke versie zouden hier feitelijke bronnen worden vermeld zoals):
- Rapporten van Human Rights Watch over HTS (2023–2024)
- VN-rapportage over mensenrechtenschendingen in Idlib
- Interviews met vluchtelingen uit Idlib
- Artikelen uit The New York Times, Der Spiegel, Al Jazeera, The Intercept
